Het lijkt een eeuwigdurende discussie onder fotografen: kies je voor RAW of JPEG? Er is duidelijk geen goed of fout in dit verhaal en de keuze is afhankelijk van verschillende factoren. Op de betere camera’s kun je beide bestandformaten vinden. In dit artikel leggen we meer uit over de verschillen tussen RAW en JPEG en de voor- en nadelen.
Een RAW-bestand bestaat uit een ongecomprimeerd bestand. Deze bestanden moeten eigenlijk nog worden bewerkt om een foto perfect uit te laten komen.
Een JPEG bestand is een gecomprimeerd bestand. Alle informatie wordt samengevoegd tot één klein bestand. De meeste camera’s zijn standaard ingesteld op JPEG formaat.
Het helderheidsniveau van een RAW bestand is hoger dan dat van een JPEG bestand, waardoor je licht en schaduwen ook goed kunt bewerken zonder dat er posteristatie (ook wel ruis genoemd, strepen of korrels die zichtbaar zijn op foto’s) op zal treden.
Het voordeel van een RAW bestand is dat je deze gemakkelijker en uitgebreider kunt bewerken dan een JPEG bestand. Doordat een RAW bestand alle beschikbare gegevens heeft opgeslagen die bij een JPEG bestand al deels zijn gecompirmeerd. Het bewerken met bekende editing programma’s zoals Lightroom, Photoshop of After Effects is hierdoor uitgebreider. Ben je bang dat er op je foto’s sprake zal zijn van over- of juist onderbelichting? Dan is het slim om te kiezen voor een RAW formaat. Dankzij de hogere kwaliteit in details kun je elk detail van een RAW bestand zelf gaan bewerken. Bij een JPEG afbeelding gaan veel details en gegevens verloren.
Een RAW bestand is qua bestandsformaat vele male groter dan een JPEG bestand. Zorg als je gaat fotograferen in RAW formaat dus altijd dat je voldoende opslagruimte hebt, bijvoorbeeld door extra geheugenkaarten. Niet alle RAW bestanden kunnen worden geopend met software. Foto’s van een bepaald merk camera kunnen misschien niet worden geopend op de software van een ander type camera. Dit betekent dus dat je deze foto’s eerst moet bewerken en omzetten naar een JPEG bestand voor je deze foto’s overal kunt openen.
JPEG is eigenlijk het normale bestandsformaat van digitale foto’s. Het is ook gebruikelijk de standaardinstelling van camera’s. JPEG wordt misschien gezien als het fotoformaat wat veel gebruikt wordt door beginnende fotografen, maar dit is niet altijd het geval. Wel is het een voordeel als je nog niet veel kennis hebt van het bewerken van digitale foto’s.
Doordat een foto bij een JPEG formaat wordt gecomprimeerd, doet de camera al een groot deel van de bewerking automatisch zelf. Het voordeel hiervan is dat een JPEG afbeelding gebruiksklaar is. Doordat een JPEG afbeelding al gebruiksklaar is, kun je deze foto’s ook makkelijker gebruiken om toe te voegen aan bijvoorbeeld social media. Je kunt de foto’s eenvoudig uploaden bij een bericht en zo je werk promoten.
Het nadeel van het feit dat een JPEG afbeelding al gebruiksklaar is, is dat de foto moeilijker kan worden bewerkt. Veel details en gegevens gaan namelijk verloren en details gaan verloren of worden samengevoegd.
Het voordeel is dan ook direct dat dit bestand een stuk kleiner is. De kleinere bestandsgrootte is bijvoorbeeld van belang als je bijvoorbeeld foto’s maakt op een evenement. Er worden dan veel foto’s tegelijk gemaakt, waarbij het van belang is dat je geen tijd kwijt bent aan het vervangen van geheugenkaarten.
Het aanpassen van licht in JPEG zorgt ervoor dat er ruis kan ontstaan: strepen of korrels. Dit komt doordat een JPEG afbeelding een beperkter spectrum heeft aan kleuren en tonen. Bij sommige camera’s kun je het zogenoemde highlight alert instellen. Op het scherm van de camera wordt weergeven welke gebieden op de foto’s overbelicht zijn.
Naast het feit dat er minder informatie overblijft bij een JPEG afbeelding wat kan leiden tot het verlies van kwaliteit en details, zijn er ook minder kleuropties. Een JPEG afbeelding is 8-bits en heeft slechts enkele kleuren en tonen. Dit is goed te zien in bijvoorbeeld landschapsfotografie.
Een JPEG bestand wordt op de camera al automatisch aangepast, waardoor er ook al een balans is in de witbalans. Hierdoor zien foto’s op camera er beter uit dan bij een RAW bestand. Witbalans kan bij een JPEG bestand in de nabewerking slechts beperkt worden aangepast. Als je gebruik maakt van een handmatige witbalans kun je dit wel aanpassen. Niet alleen de witbalans, ook zaken als verscherping en kleurtonen worden automatisch op de foto toegepast.
Ook voor ervaren fotografen kan het gebruiken van JPEG prettig zijn. Bijvoorbeeld als er snel en/of veel foto’s gemaakt moeten worden die vrij consistent zijn. Het bewerken van een RAW foto kost veel tijd, tijd die je lang niet altijd hebt en tijd die ook doorberekend moet worden aan de opdrachtgever, waar de opdrachtgever ook niet altijd blij van wordt. Doordat ervaren fotografen over het algemeen meer weten over bijvoorbeeld de juiste belichting, hoeven foto’s in principe ook minder te worden bewerkt.
Hierboven hebben we de voor- en nadelen van zowel RAW als JPEG afbeeldingen voor je uitgelegd en op een rij gezet. Voor welk type bestandsformaat je gaat, is afhankelijk van verschillende factoren en jouw doel/project. Er is geen goed of fout en er is geen type wat voor beginners of juist ervaren fotografen is. Het is grotendeels afhankelijk van je persoonlijke voorkeur, het type fotografie en hoeveel tijd je hebt voor en kennis je hebt over nabewerking. Wil je snelle, gemakkelijke en misschien veel foto’s die al gebruiksklaar zijn en niet te veel ruimte innemen, kies dan voor JPEG. Wil je gedetailleerde foto’s die je later tot in de details nauwkeurig kunt bewerken (vooral handig voor over- of onderbelichting), kies dan voor RAW.
